Με την δέουσα λαμπρότητα όπως κάθε χρόνο για ένα διήμερο τιμήθηκε στον Βυζαντινό ναό η εορτή της Παναγίας, ή τα “εννιάμερα” της Παναγιάς όπως λέει ο λαός.
O Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γέρων Καισαρείας Θεοφύλακτος χθες χοροστάτησε και ομίλησε στον Πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Πόρτας Παναγιάς Πύλης.
Ο βυζαντινός ναός Πόρτα-Παναγιά είναι τρίκλιτη θολωτή σταυρεπίστεγη βασιλική και βρίσκεται στην Πύλη Τρικάλων. Κτίστηκε το 1283 από τον Ιωάννη Άγγελο Κομνηνό Δούκα και πρόκειται για έναν από τους τρεις συνολικά σταυρεπίστεγους ναούς στο θεσσαλικό χώρο και τον μοναδικό Πανελλαδικά για την Θέση των Εικόνων του Χριστού και της Υπέρ Αγίας Θεοτόκου οι οποίες είναι τοποθετημένες εκατέρωθεν της Κύριας Πύλης σε αντίστροφη θέση από αυτή της Ορθόδοξης Χριστιανικής Διάταξης ( ο Χριστός βρίσκεται αριστερά και η Παναγία δεξιά ) ενώ ισχύει το αντίστροφο, αποκαλώντας την έτσι και ως μοναδική Δεξιοκρατούσα Παναγία στον Ελλαδικό Χώρο.
Τοποθεσία
Ο ναός Πόρτα-Παναγιά βρίσκεται δίπλα στον Πορταϊκό Ποταμό, πλησίον του οικισμού Μεγάλη Πόρτα, ή Πόρτα ή Πόρτα-Παζάρι, λόγω της θέσεώς του και της κατ’έτους τελούμενης σε αυτό εμποροπανήγυρης. Η πόλη της Πύλης βρίσκεται 18 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά των Τρικάλων.
Ιστορία του ναού
Ο ναός αποτελούσε κάποτε το καθολικό σταυροπηγιακής μονής, η οποία είχε κτισθεί στη θέση αρχαίου ιερού. Για το τελευταίο υπάρχουν αρχαιολογικές μαρτυρίες, τρεις κορμοί κιόνων και στην τοιχοδομία του ναού λίθοι του αρχαίου ναού μαζί με τόρμους, συνδέσμους, αναθυρώσεις και επιγραφές. Κτήτωρ της μονής ήταν ο σεβαστοκράτωρ Ιωάννης Άγγελος Κομνηνός ο Δούκας. Το 1854 ή 1855 καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαγιά ή σεισμό, καθώς η θολωτή στέγη του μεσαίου κλίτους κατέρρευσε συμπαρασύρονας και τους κίονες που που τη στήριζαν.