Τα Τρίκαλα πρωτοπόρα στη βιώσιμη μετακίνηση

Τα Τρίκαλα έχουν κατακτήσει εδώ και χρόνια τον τίτλο της «πόλης του ποδηλάτου» στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια διάκριση που δεν προέκυψε τυχαία, αλλά αποτελεί το αποτέλεσμα μιας βαθιάς κουλτούρας, η οποία έχει περάσει από γενιά σε γενιά στους κατοίκους της πόλης. Το ποδήλατο δεν είναι απλώς ένα μέσο μετακίνησης, αλλά τρόπος ζωής που χαρακτηρίζει την καθημερινότητα χιλιάδων Τρικαλινών.
Αφορμή για το παρόν άρθρο αποτελεί η δημόσια τοποθέτηση του παλαίμαχου πρωταθλητή ποδηλασίας Στέλιου Βάσκου, ενός ανθρώπου που αφιέρωσε τη ζωή του στον αθλητισμό και γνωρίζει όσο λίγοι την αξία του ποδηλάτου. Ο Βάσκος τόνισε πως η ποδηλασία δεν είναι απλώς άθλημα, αλλά μια συνήθεια με τεράστια οφέλη για την υγεία, την ψυχολογία και το περιβάλλον. «Με το ποδήλατο γυμνάζεις το σώμα, καθαρίζεις το μυαλό και σέβεσαι την πόλη που ζεις», ανέφερε χαρακτηριστικά, δίνοντας το στίγμα για το πώς μπορεί μια κοινωνία να κερδίσει πολλά μέσα από μια τόσο απλή επιλογή.
Στα Τρίκαλα, το ποδήλατο κυκλοφορεί παντού: από τις κεντρικές οδούς και τις πλατείες μέχρι τις γειτονιές και τα σχολεία. Είναι το πρώτο μέσο που μαθαίνουν τα παιδιά, το καθημερινό εργαλείο των νέων, αλλά και η συντροφιά πολλών μεγαλύτερων σε ηλικία πολιτών που συνεχίζουν να το χρησιμοποιούν για τις μετακινήσεις τους. Η πόλη, με τους επίπεδους δρόμους και τους ποδηλατόδρομους που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια, ευνοεί αυτή την κουλτούρα, όμως το κυριότερο είναι η ίδια η διάθεση των Τρικαλινών να κρατήσουν ζωντανή αυτή την παράδοση.
Τα οφέλη είναι εμφανή και πολλαπλά. Από την πλευρά της υγείας, το ποδήλατο προσφέρει καθημερινή άσκηση, ενισχύει το καρδιοαναπνευστικό σύστημα, μειώνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και συμβάλλει σε μια πιο υγιεινή ζωή. Σε ψυχολογικό επίπεδο, μειώνει το άγχος και λειτουργεί ως μέσο εκτόνωσης, αφού λίγα λεπτά ποδηλασίας αρκούν για να αλλάξει η διάθεση. Παράλληλα, σε περιβαλλοντικό επίπεδο, κάθε ποδήλατο που κυκλοφορεί στους δρόμους σημαίνει λιγότερο αυτοκίνητο, λιγότερη ρύπανση και λιγότερος θόρυβος.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ολλανδία, η Δανία και η Γερμανία, έχουν εντάξει εδώ και δεκαετίες το ποδήλατο στην κουλτούρα τους. Οι εικόνες από τις πόλεις αυτές, όπου τα ποδήλατα ξεπερνούν αριθμητικά τα αυτοκίνητα, θυμίζουν έντονα τα Τρίκαλα. Στη χώρα μας, η θετική αυτή «παράδοση» ξεκίνησε από την πόλη μας, η οποία παραμένει το λαμπρό παράδειγμα για το πώς η βιώσιμη κινητικότητα μπορεί να γίνει πράξη.
Ο Στέλιος Βάσκος δεν παραλείπει να επισημάνει και το κοινωνικό όφελος. Όπως σημειώνει, το ποδήλατο «φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά», καθώς οι ποδηλάτες συχνά συναντιούνται στους δρόμους, χαιρετιούνται, δημιουργούν σχέσεις και ενισχύουν το αίσθημα της κοινότητας. Σε μια εποχή όπου οι ρυθμοί ζωής είναι γρήγοροι και το άγχος κυριαρχεί, το ποδήλατο γίνεται αφορμή για ανθρώπινη επαφή, επικοινωνία και χαμόγελο.
Αξίζει να αναφερθεί πως τα Τρίκαλα αποτελούν εδώ και χρόνια αντικείμενο μελέτης και θαυμασμού για άλλες πόλεις της Ελλάδας που επιχειρούν να μιμηθούν το παράδειγμά τους. Δεν είναι λίγες οι φορές που αντιπροσωπείες δήμων επισκέφθηκαν την πόλη για να δουν από κοντά πώς εφαρμόζεται στην πράξη μια πολιτική φιλική προς το ποδήλατο.
Το μήνυμα του Στέλιου Βάσκου έρχεται να υπενθυμίσει ότι το ποδήλατο δεν είναι πολυτέλεια, ούτε μια ρομαντική εικόνα του παρελθόντος. Είναι μια ρεαλιστική, πρακτική και ωφέλιμη επιλογή για το παρόν και το μέλλον. Και αν κάπου αυτό έχει γίνει συνείδηση, αυτή η πόλη είναι τα Τρίκαλα.